ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ εναντίον ΣΧΟΛΕΙΟΥ ή ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ μαζί με ΣΧΟΛΕΙΟ;

Του Δημήτρη Κρυωνά*

Πόσες φορές δεν  έχουμε ακούσει τη φράση :«Αυτός είναι ποδοσφαιριστής, δεν μπορεί να μιλήσει», και όχι άδικα. Είναι μία φράση κλισέ, ιδιαίτερα των δεκαετιών του '80 και '90, η οποία ήθελε να δείξει το χαμηλό πνευματικό και μορφωτικό επίπεδο των ποδοσφαιριστών. Ανέκαθεν υπήρχε η πεποίθηση ότι το ποδόσφαιρο απευθύνεται σε πιο "λαϊκούς" ανθρώπους , με αποτέλεσμα να θεωρείται κοινωνικά αποδεκτό οι ποδοσφαιριστές να μην εφοδιάζονται ούτε με τη βασική μόρφωση .

Η συνεισφορά της μόρφωσης στον αθλητή , είτε αυτή παρέχεται  από εκπαιδευτικούς φορείς  και ιδρύματα(σχολείο, ωδείο, φροντιστήριο, πανεπιστήμιο), είτε αυτοβούλως (μελέτη εξωσχολικών βιβλίων και συγγραμμάτων, πληροφόρηση μέσω διαδικτίου, ανταλλαγή απόψεων με φίλους) είναι σημαντική, καθώς δεν ανεβάζει απλώς το πνευματικό του επίπεδο , ούτε μόνο καλύπτει την όποια δίψα του για γνώση, αλλά εξυπηρετεί και σε κάτι εξίσου ουσιώδες: Γνωρίζοντας νέα πράγματα, μέσω νέων ανθρώπων μπορεί και αναλύει γνώμες και απόψεις κρατώντας ή απορρίπτοντας ό,τι αυτός θεωρεί σωστό ή λάθος,  σχηματίζοντας έτσι με τον καιρό και την τριβή τη δική του προσωπική φιλοσοφία και στάση ζωής .

Σπουδάζοντας ο αθλητής διευρύνει τους ορίζοντές του, αλλά και τον κοινωνικό του κύκλο , αφού γνωρίζει νέους ανθρώπους, κάνει νέους φίλους  και αποκτά νέες εμπειρίες. Συναναστρέφεται και συνδιαλέγεται με άτομα από διαφορετικά μέρη της χώρας του (ή και του εξωτερικού), ανακαλύπτοντας  έτσι, μέσω των διαφορετικών απόψεων, ιδεών και συνηθειών τη διαφορετικότητα και την πολυπλοκότητα της ζωής.

Έτσι μπορεί να αντιληφθεί, να ερμηνεύσει και να αποδεχθεί , καλύτερα, τη διαφορετικότητα στη συμπεριφορά και τη στάση του άλλου, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δε θα την υιοθετούσε ποτέ.

Σε  μία ποδοσφαιρική ομάδα η συνύπαρξη διαφορετικών χαρακτήρων,  αποτελεί  αναπόφευκτο γεγονός, που  ευνοείται όμως από το αυξημένο πνευματικό επίπεδο . Δε χρειάζεται λοιπόν να αναφερθεί το πόσο αναγκαίο είναι το σχολείο και κατ' επέκταση η μόρφωση για ένα παιδί -αθλητή. Η σπουδαιότητα της εκπαίδευσης ενός αθλητή αντανακλά σε πολλούς τομείς της δραστηριότητας του, εδώ όμως θα αναλυθούν οι κοινωνικές και οι αθλητικές προεκτάσεις της.

ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΑΝΙΚΑ

Σε κοινωνικό λοιπόν επίπεδο, στο πλαίσιο των συναναστροφών και της λειτουργικής και ωφέλιμης συνύπαρξης, η εκπαίδευση ενός ατόμου οδηγεί σε ταχύτερη αντίληψη των όσων συμβαίνουν γύρω του και ως εκ τούτου σε σωστή και καίρια αντίδραση.

Ο ποδοσφαιριστής γαλουχείται με  αξίες και  ιδανικά όπως ο  σεβασμός στον συμπαίκτη, τον αντίπαλο, τους διαιτητές, τους θεατές και ως προς το ίδιο το άθλημα. Αποκτά  δίκαιη κρίση, αποφεύγοντας έτσι τις εν θερμώ συμπεριφορές.

Έννοιες όπως η συναδελφικότητα, το «ευ αγωνίζεσθαι» (FAIRPLAY), η ταπεινότητα όταν βρίσκεται σε θέση ισχύος, και η αναγνώριση της ανωτερότητας του αντιπάλου και αποδοχής της ήττας (όταν αυτά συμβαίνουν), διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην αθλητική του ζωή.

Τελευταίο και ίσως σημαντικότερο είναι πως ενισχύεται ένα απο τα βασικά χαρακτηριστικά της συναισθηματικής νοημοσύνης, η  ενσυναίσθηση, το να αναγνωρίζει δηλαδή κανείς τα συναισθήματα των άλλων.

ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

Στο καθαρά ποδοσφαιρικό κομμάτι, το υψηλό πνευματικό επίπεδο και η αυξημένη αντίληψη αποτελούν ζητούμενα για τον αθλητή, ειδικά αν ληφθούν υπ΄όψιν οι ρυθμοί εξέλιξης και αλλαγών του ποδοσφαίρου τις τελευταίες δεκαετίες. Ειδικότερα:

1) Αλλαγές κανονισμών και προσαρμογή του ποδοσφαιριστή σε αυτές.

2) Μεγαλύτερη ταχύτητα παιχνιδιού-Τεχνολογία κατασκευής μπάλας ποδοσφαίρου.

3) Πολυσυνθετικοί ρόλοι ποδοσφαιριστών. Ο τερματοφύλακας και οι αμυντικοί δεν κάνουν πλέον μόνο άμυνα, έχουν και επιθετικούς προσανατολισμούς. Οι μέσοι και οι επιθετικοί δεν επιδιώκουν μόνο το σκοράρισμα, αλλά αμύνονται στο δικό τους χώρο ευθύνης, δυσχεραίνοντας με τον τρόπο αυτό την οργάνωση και τη δημιουργία παιχνιδιού απο τους αντίπαλους αμυντικούς.

4) Πίεση για απόδοση/αποτέλεσμα. Η ψυχολογική πίεση που δέχεται ένας ποδοσφαιριστής για καλή απόδοση και επιτυχημένο αποτέλεσμα είναι σε υψηλό βαθμό, εφόσον οι ποδοσφαιρικές ομάδες είναι πλέον και εταιρίες.

5) «Διάβασμα» παιχνιδιού και δράση (Inside coaching). O ποδοσφαιριστής πρέπει να αντιλαμβάνεται το τι συμβαίνει στο παιχνίδι εκείνη την ώρα και να επεμβαίνει δραστικά στην εξέλιξη του, βάσει των όσων παρατηρεί. Η ικανότητα πρόβλεψης ενεργειών αποτελεί επίσης απαραίτητο εφόδιο.

6) Αντίληψη και όσων συμβαίνουν εκτός των γραμμών του γηπέδου, χωρίς να χαθεί η αυτοσυγκέντρωση και η προσήλωση στον αγώνα. Επεξεργασία ταυτόχρονων ερεθισμάτων.

Η ανάγκη για διαχείριση των άνωθεν καταστάσεων υποδεικνύει τη σπουδαιότητα του σχολείου, της εκπαίδευσης, της μόρφωσης, της καλλιέργειας του πνεύματος. Η θέση του τερματοφύλακα μέσα στο γήπεδο είναι τέτοια που του δίνει το ρόλο του προπονητή μέσα στο γήπεδο. Τα στοιχεία λοιπόν που πρέπει στο σύγχρονο ποδόσφαιρο να έχει ένας ποδοσφαιριστής, ο τερματοφύλακας οφείλει να τα αναπτύξει στο πολλαπλάσιο.

Ολοκληρώνοντας, ανεξάρτητα απο οποιοδήποτε άθλημα, πάγια θέση πρέπει να αποτελεί πως το σχολείο είναι προτεραιότητα όλων. Η μόρφωση είναι ανώτερο αγαθό και υποχρέωση απέναντι στον εαυτό μας.

Δε μορφώνεται κανείς για να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του ποδοσφαίρου. Επιμορφώνεται για τον ίδιο του τον εαυτό. Το ποδόσφαιρο είναι απλώς ένα πεδίο στο οποίο το πνευματικό μας επίπεδο βρίσκει εφαρμογή (επιτυχημένη ή αποτυχημένη).

Ποδόσφαιρο και σχολείο συνδυαστικά μπορούν να γίνουν πιο παραγωγικά και αποτελεσματικά.

Νους υγιής εν σώματι υγιεί...